Khâu Vai, mảnh đất có phiên chợ Phong Lưu nổi tiếng, từ lâu đã trở thành huyền thoại, cùng với lòng hồ Thuỷ điện Bảo Lâm 3 hùng vĩ, thơ mộng, được du khách khắp nơi biết đến.
Kỳ 1. Từ mảnh đất thiên nhiên hùng vĩ
Có dịp đến Khâu Vai vào bất kỳ mùa nào trong năm, mọi người đều được chiêm ngưỡng cảnh núi non hùng vĩ với màu xanh bạt ngàn của cây rừng, của nương ngô hoà quyện với màu đá xám đứng hiên ngang giữa đất trời. Bắt đầu từ xã Lũng Pù đến cửa ngõ xã Khâu Vai, là những rừng hoa đá, hoang mạc đá, dãy núi Kim tự tháp, trải dài dọc theo tuyến đường giao thông, tạo thành bức tường đá sừng sững, vững chắc, bảo vệ những bản làng trước thiên nhiên mùa Đông khắc nghiệt của vùng Cao nguyên đá.
Làng văn hoá du lịch cộng đồng thôn Khâu Vai nổi bật giữa thiên nhiên hùng vĩ
Đến Mê cung đá, chỉ cách trung tâm xã Khâu Vai 2km, với diện tích hơn 9ha. Bắt đầu từ năm 2017, nơi đây được tỉnh Hà Giang và huyện Mèo Vạc chọn làm sân khấu để tổ chức các hoạt động văn hoá tại Lễ hội chợ Phong Lưu Khâu Vai hằng năm. Theo các nhà khoa học, Mê cung đá được hình thành cách ngày nay khoảng 250 triệu năm, được chia thành: Khu vườn hoa đá, Khu thành lũy đá, Khu vòm, hang đá; Khu gò cây đa; Khu vườn đá. Trong Mê cung đá có những tảng đá, phiến đá mang nhiều hình thù khác nhau, như: Tháp đá, tháp chuông, hòn trống mái, giếng lệ, cá voi, núi tứ trụ, cổng trời khát vọng,…Khu Mê cung đá còn gắn bó mật thiết với Truyện tình Khâu Vai., vì vậy được du khách khắp nơi yêu thích.
Dãy núi tứ trụ trải dài trong Mê cung đá xã Khâu Vai
Từ khu vực Mê cung đá ngược lên dãy núi đá thuộc thôn Sán Séo Tỷ chừng hơn 3km, mọi người sẽ được ngắm toàn cảnh thôn Khâu Vai và các đơn vị trường học. Trên cung đường này có dãy núi Kim tự tháp, hang Rùa, đặc biệt là bàn tay của cha mẹ bằng đá đang nắm chặt tay nhau giơ lên trời cao như thể hiện quyết tâm chinh phục thiên nhiên, xây dựng cuộc sống hạnh phúc trên miền đá núi Khâu Vai. Xuôi xuống chân núi xã Khâu Vai là lòng hồ Thuỷ điện Bảo Lâm 3 trên dòng sông Nho Quế thơ mộng chạy qua địa phận các xã Khâu Vai, Niêm Tòng (huyện Mèo Vạc) và xã Đức Hạnh (huyện Bảo Lâm, Cao Bằng. Với lòng sông rộng và trải dài hơn 8km, lòng hồ Thuỷ điện Bảo Lâm 3 không chỉ đem lại lợi ích về thuỷ điện, chăn nuôi thuỷ sản, mà có tiềm năng du lịch rất lớn. Trên thượng lưu Thuỷ điện Bảo Lâm 3 là hẻm Phong Lưu đẹp lung linh, huyền ảo; vừa có địa điểm cắm trại, vừa có bãi tắm trong xanh, thu hút nhiều du khách đến thưởng ngoạn. Từ khu vực bến thuyền Khâu Vai đến hẻm này chỉ mất hơn 10 phút đi thuyền, do đó nhiều đoàn khách đã lựa chọn ăn cơm trên thuyền trong hẻm, thưởng thức những giọt nước chảy tí tách quanh năm từ trên vách núi xuống dòng sông, mà chỉ ở hẻm này mới có, tạo nên những bản nhạc trữ tình du dương.
Dòng sông Nho Quế hùng vĩ được ví như vịnh Hạ Long trên Cao nguyên đá
Bên kia hẻm thuộc đất xã Đức Hạnh (huyện Bảo Lâm, Cao Bằng) có một hang Dơi rộng lớn hơn sân bóng chuyền, chạy dài khoảng 400m, là địa điểm lý tưởng để du khách có thể tham quan, cắm trại quanh năm. Điểm giống nhau giữa hẻm Tu Sản và hẻm Phong Lưu, là do cấu tạo của địa chất, nên dãy núi đá hai bên hẻm đều có hai màu trắng và màu đỏ đối diện nhau, cộng với màu nước xanh ngọc bích của dòng Nho Quế, luôn cuốn hút những người săn ảnh đẹp. Cô Nguyễn Thị Ngọc Lan, thành viên Câu lạc bộ Blouse trắng Hà Nội lần đầu tiên đến tham quan, trải nghiệm hẻm Phong Lưu Khâu Vai, đã hết lời ca ngợi vẻ đẹp của dòng sông này.
Những bàn tay của mẹ bằng đá tại xã Khâu Vai được du khách rất thích chụp ảnh
Từ hẻm Phong Lưu xuôi về đập Thuỷ điện Bảo Lâm 3 là hàng cây Mộc miên được trồng hai bên bờ sông, vào mùa xuân hoa nở đỏ phủ kín ven sông hoà quyện với màu nước sông xanh biếc, in hình bóng những dãy núi đá xuống dòng sông Nho Quế, tạo thành bức tranh sơn thuỷ hữu tình, mà du khách cứ ngỡ đang đi thuyền trên vịnh Hạ Long.
